Πριν το έτος 1821, η Τριπολιτσά, ούσα η έδρα του Πασά του Μοριά, θεωρούνταν γενικώς ως η πρωτεύουσα της χερσονήσου. Είναι τοποθετημένη σε ένα σημείο προορισμένο από τη φύση να είναι εξαιρετικά όμορφο, αλλά είναι τόσο παραμελημένη, ώστε να παρουσιάζει μια αντίθετη εικόνα. Μια υπέροχη οροσειρά σχηματίζει ένα ημικύκλιο πλάτους τεσσάρων και ύψους έξι ή επτά μιλίων και αυτό το μέρος, το οποίο η καλλιέργεια θα μπορούσε να μετατρέψει σε παράδεισο, είναι τώρα άγονο, αδούλευτο και μετά βίας έχει ένα δέντρο.
Η Τριπολιτσά, όπως οι άλλες μουσουλμανικές πόλεις, δεν περιλαμβάνει παρά λίγη διακόσμηση: ένα είδος ψηλού τείχους το οποίο την περιβάλλει, ελάχιστοι ευτελείς πύργοι και μια αδύναμη ακρόπολη τοποθετημένη σε άσχημο σημείο, αποτελούν ολόκληρη την οχύρωσή της, η οποία τόσο πολύ υπήρξε αντικείμενο αντιπαράθεσης για τα ανόητα όπλα των εξεγερμένων στην αρχή της Επανάστασης. Οι δρόμοι είναι γενικώς στενοί, αλλά υδρευόμενοι από πολυάριθμα ρυάκια, είναι λίγο πιο καθαροί από το σύνηθες: το παζάρι περιλαμβάνει πολυάριθμα καλά εφοδιασμένα μαγαζιά: αλλά εδώ και στο μπεζεστένι*, το βασικό εμπόρευμα φαίνεται να είναι τα όπλα και πολεμικός ρουχισμός, τα οποία βρίσκονται σε καλύτερη κατάσταση και φθηνότερα σε αυτά τα μέρη, από κάθε άλλο μέρος του Μοριά. Το μεγαλύτερο μέρος της πόλης αυτή τη στιγμή αποτελείται από ερείπια, ειδικότερα το τμήμα που βρίσκεται στην άμεση περιφέρεια των τειχών της. Ωστόσο, ελάχιστα από τα βασικά μουσουλμανικά σπίτια σώθηκαν από την καταστροφή: και ένα από αυτά, το παλάτι που ανεγέρθηκε από το Βελή Πασά, γιο του φοβερού Αλή, […] έχει τώρα μετατραπεί σε έδρα της αστυνομίας: ωστόσο, ολόκληρο παρουσιάζει μια εικόνα, αθλιότητας, βρωμιάς και κατάρρευσης. […] Οι ορθόδοξες εκκλησίες είναι ευτελή οικοδομήματα, αν και ορισμένες από αυτές είναι διακοσμημένες με ανάγλυφα και κίονες από τα γειτονικά ερείπια της Μαντινείας: από τα μουσουλμανικά τζαμιά, απ’ όσα διασώζονται, ένα έχει μετατραπεί σε αλληλοδιδακτικό σχολείο και άλλα έχουν μετατραπεί σε καταστήματα.
* μπεζεστένι: η σκεπαστή αγορά εμπορευμάτων
James Emerson, Journal of a residence among the Greeks in 1825, στο:
A Picture of Greece in 1825; As Exhibited in the Personal Narratives of James Emerson, Esq., Count Pecchio, and W.H. Humphreys, Esq.: Comprising a Detailed Account of the Events of the Late Campaign, and Sketches of the Principal Military, Naval, and Political Chiefs, τ. 1, Λονδίνο, Henry Colburn, 1826, σ. 78-80. Μετάφραση Μιχάλης Φέστας.